Glossary

Architecturale spike: een kleinschalig technisch experiment waarbij werkende, maar wegwerpbare software wordt gebouwd om de haalbaarheid of een specifieke hypothese te toetsen.

Architectuur: het technisch ontwerp op hoog niveau van de software.

Bespoke (Maatwerk): op maat gemaakt.

Bug: fout of defect in een programma.

Build pipeline: een reeks geautomatiseerde processen en tools die ontwikkelaars ondersteunt bij het samenwerken aan en uitrollen van code naar de 'live' (productie)omgeving.

CI/CD: Continuous Integration / Continuous Deployment.

Continuous Integration (Continue integratie): het frequent samenvoegen van meerdere kleine wijzigingen in de hoofdbranch, de centrale, gedeelde versie (‘trunk’) van de applicatie.

Continuous Deployment (Continue uitrol): wijzigingen in de code worden automatisch uitgerold naar de productieomgeving, gestuurd door een reeks vooraf gedefinieerde tests die moeten slagen vóór de release wordt doorgezet.

Code: tekst geschreven door een softwareontwikkelaar in een programmeertaal, waarmee de computer instructies krijgt om taken uit te voeren.

Containerisatie: het verpakken van applicaties en hun afhankelijkheden in containers op applicatieniveau om ze platformonafhankelijk en overdraagbaar te maken.

Maatwerkoplossing: specifiek ontwikkeld voor een bepaald doel, in tegenstelling tot een standaardoplossing of software ‘off-the-shelf’.

Deployment (Uitrollen): het installeren van een softwareversie in een specifieke omgeving.

DTAP: Development, Test, Acceptatie en Productie. Een veelgebruikte set omgevingen waar software doorheen gaat. Elke fase binnen DTAP stelt andere kwaliteitsvereisten voordat doorstroom naar de volgende stap mogelijk is.

Encryptie (Versleutelen): het omzetten van informatie in geheime code om de werkelijke betekenis van de gegevens te verbergen.

End-of-life: het moment waarop de ondersteuning en het onderhoud van een product stoppen; gebruikers ontvangen vanaf dan geen updates of patches meer.

Environment: een plek waar een versie van de software draait om te ontwikkelen, testen of gebruiken — van ontwikkelfase tot en met productie.

Feature: een nieuw gedefinieerde of aangepaste functie binnen een systeem, zoals gewenst door een stakeholder.

Infrastructuur: een samenstel van fysieke en virtuele middelen die de stroom, opslag, verwerking en analyse van data ondersteunen.

Interface: afspraken of regels over hoe applicaties met elkaar of met hardware communiceren.

IP: Intellectual Property, programmatuur of code die wettelijk beschermd is tegen kopiëren, diefstal of ongeoorloofd gebruik door derden.

ISV (Independent Software Vendor): een bedrijf dat gespecialiseerd is in het ontwikkelen en verkopen van software.

Kanban: een methode om voortgang in (team)taken visueel te maken, via kaarten op een bord met kolommen zoals ‘to do’, ‘doing’ en ‘done’.

Lean: een managementmethodiek gericht op het elimineren van verspilling van tijd en middelen via systematische analyse van processen en waardestromen.

Library: een verzameling vooraf geschreven code die specifieke taken uitvoert. Bibliotheken verkorten ontwikkeltijd door herbruikbare functies of klassen aan te bieden.

Onderhoudbaarheid (Maintainability): de mate waarin een systeem eenvoudig te onderhouden is — bijvoorbeeld door gestructureerde code, goede documentatie en duidelijke functionele beschrijvingen.

MFA: Multi-Factor Authentication een inlogmethode in meerdere stappen, waarbij meer gevraagd wordt dan alleen een wachtwoord.

Microservices: architectuur waarbij enkelvoudige services — losjes gekoppeld en zelfstandig inzetbaar — samenwerken binnen een groter systeem. Deze benadering maakt vervanging en schaalbaarheid eenvoudiger.

Mock-up: een statisch model van een applicatie of webpagina waarin veel elementen van het uiteindelijke ontwerp zichtbaar zijn.

Aanpasbaarheid (Modifiability): de mate waarin software eenvoudig kan worden aangepast aan nieuwe eisen, zonder ongewenste neveneffecten.

Modulariteit: de mate waarin een systeem bestaat uit losse, op zichzelf staande componenten, zodat wijzigingen in één onderdeel minimale impact hebben op de rest.

Monoliet: een applicatie die alle functionaliteit in één zelfstandig blok bevat, zonder afhankelijkheid van andere applicaties.

Multi-tenant: een systeem waarbij één software-instantie wordt gedeeld door meerdere gebruikers of accounts. Functionaliteiten zijn gedeeld, maar data blijft gescheiden en privé.

MVP: Minimum Viable Product, een eerste versie van een product met net voldoende functies om door vroege gebruikers getest te worden.

On-premises: software draait op fysieke servers binnen het eigen bedrijf, in tegenstelling tot cloudsoftware die via een internetverbinding op gedeelde servers van een cloudprovider draait.

Open source: broncode die openbaar beschikbaar is en waarvan de licentie toestaat dat deze gedeeld, gebruikt, aangepast en verder verspreid mag worden.

Package: een bestand dat meerdere bestanden bundelt en voor de gebruiker als één geheel wordt gepresenteerd.

Peer review: zie Pull request.

Productlevenscyclus: een methode om de ontwikkelfase van een softwaresysteem te bepalen, ter ondersteuning van strategische (investerings)beslissingen. De meest voorkomende fasen zijn marktintroductie, groei, volwassenheid en einde levensduur.

PoC: Proof of Concept, de eerste tastbare, maar nog niet productierijpe versie van een product waarmee een organisatie kan toetsen of een idee haalbaar is.

Post mortem: een schriftelijke evaluatie van een incident, met een beschrijving van de impact, genomen maatregelen, achterliggende oorzaken en vervolgstappen om herhaling te voorkomen.