Knowhow voor SaaS-investeerders

SaaS staat voor Software as a Service. Tegenwoordig vaak een webapplicatie die je binnen je browser gebruikt en waarvoor internet een vereiste is. Er hoeft niets geïnstalleerd te worden en het is overal bruikbaar waar je een computer, tablet of telefoon bij de hand hebt. Je registreert je als gebruiker en vanaf dat moment is het klaar voor gebruik. Zonder aanschafkosten, meestal betaal je in een abonnementsvorm. Maar dit is SaaS voor eindgebruikers, wat betekent SaaS voor investeerders?

De aantrekkingskracht van SaaS voor investeerders is iets anders. Natuurlijk is het gebruikersgemak voor eindgebruikers belangrijk. Wat het écht interessant maakt, is het feit dat de potentiële groei in het aantal gebruikers bijna oneindig is. Weet je als eerste in te stappen in een SaaS-bedrijf met een goed idee, dan zit je gebakken.

Helaas blijkt de werkelijkheid weerbarstiger. Achter de schermen zijn er vaak diverse hordes die genomen moeten worden, die de ROI op korte termijn flink inperken. Binnen software due diligence komen we regelmatig situaties tegen waardoor de gewenste groei wordt afgeremd. We bespreken een aantal veel voorkomende problemen die we aantreffen.

De teams die software hebben gebouwd zijn vaak goed ingericht voor de huidige grootte van een bedrijf, maar de productontwikkeling snel opschalen is niet zonder meer mogelijk. Met een kapitaalinjectie kunnen er extra ontwikkelaars worden aangetrokken, maar extra capaciteit leidt niet vanzelfsprekend tot een evenredig toegenomen productiviteit. Dat kan verschillende oorzaken hebben.

Problemen die wij onder meer constateren:

• Gebrekkige documentatie, met als gevolg het risico op kennisverlies en langere inwerkperioden voor nieuwe werknemers;
• Het ontbreken van tests, met als gevolg een applicatie waarin, na aanpassingen, regelmatig nieuwe fouten zitten. Tijd besteed aan het oplossen van fouten kan, logischerwijs, niet worden ingezet voor het maken van nieuwe functionaliteit.
• Het ontbreken van kwantitatieve analyses – static code analysis – waardoor er geen objectief inzicht is in de complexiteit en consistentie van de broncode. Beide hebben impact op productiviteit van teams.
• Het ontbreken van security-beleid waardoor er te weinig zicht is op interne en externe gevaren voor gevoelige data en continuïteit van de service. Als gevoelige gegevens op straat komen te liggen na een hack, dan heeft dat financiële en juridische gevolgen. Ook het vertrouwen van klanten gaat te paard ervandoor. Om dit en meer te voorkomen is het belangrijk om de governance goed op orde te hebben en de broncode te analyseren met tools (SAST: Static Application Security Testing).
• Onvoldoende focus op business value en te veel bezig zijn met het wiel opnieuw uitvinden, ook wel bekend als Not Invented Here (NIH) syndroom. Identity management, payment providers, geolocation; het zijn allemaal zaken die goedkoper en beter extern in te kopen zijn dan zelf te ontwikkelen. Focus je als bedrijf op echte waardetoevoeging.
• Functionele eisen krijgen voorrang boven techniek, waarbij de druk vanuit commercie de belangen van de onderliggende implementatie overschaduwt. Hierdoor neemt achterstallig onderhoud (‘technical debt’) in de applicatie toe, met negatief effect op onderhoudbaarheid en betrouwbaarheid. 

Bedrijven die de omschakeling van on-premises software naar SaaS maken vergeten vaak dat SaaS meer is dan alleen een applicatie op het web. Een goed SaaS-product wordt ontwikkeld en beheerd door een team dat daar goed bij past, met de juiste bedrijfsprocessen. Wij zien vaak het volgende:

• Geen supportteam, waardoor ontwikkelaars vaak klanten te woord staan. Dit gaat wederom ten koste van de tijd die gebruikt kan worden voor verbeteringen aan het product.
• Lange perioden tussen het vrijgeven van nieuwe functionaliteit waardoor er een grotere kans op fouten bestaat, klanten moeten wennen aan grotere veranderingen, en er kan minder goed en snel ingespeeld worden op feedback uit de markt.
• Handmatige stappen in het releaseproces, waardoor er een grotere kans is dat de webapplicatie tijdelijk niet beschikbaar is.
• Geen of slechte integratie met andere producten in dezelfde sector, waardoor een overstap naar jouw SaaS-applicatie een moeilijk is, onder andere doordat datamigratie van andere platforms niet mogelijk is. Als klanten hun gegevens kwijtraken of handmatig moeten overzetten dan zullen ze minder snel overstappen.

Geen enkel bedrijf is hetzelfde. De behandelde greep uit onze ervaringen is bondig samengevat, waarbij wat nuance verloren is geraakt. Context is altijd belangrijk bij dit soort bevindingen. Daarnaast bepalen de toekomstplannen van een bedrijf wat de grootste impact heeft. Wij denken graag met je mee en zetten onze expertise in om inzicht én interpretatie te bieden over jouw uitdagingen en risico’s.